การตรวจวัดระดับฮอร์โมนช่วยวินิจฉัยอาการผิดปกติในผู้หญิง เช่น รอบเดือนไม่สม่ำเสมอ วัยทอง หรือมีบุตรยาก บทความนี้แนะนำช่วงเวลาที่ควรตรวจ และวิธีที่ใช้ได้จริงทั้งตรวจเลือด น้ำลาย และปัสสาวะ

โปรเจสเตอโรนเป็นฮอร์โมนที่ผลิตโดยรังไข่ โดยเฉพาะช่วงหลังไข่ตก (ในระยะลูเทียลของรอบเดือน) และทำหน้าที่หลักในการเตรียมเยื่อบุโพรงมดลูกให้เหมาะกับการฝังตัวของไข่ หากไม่มีการตั้งครรภ์ ระดับโปรเจสเตอโรนจะลดลง ส่งผลให้เยื่อบุหลุดลอกออกมาเป็นประจำเดือน

คอร์ติซอล (Cortisol) คือฮอร์โมนสำคัญที่ถูกสร้างเมื่อเรารู้สึกเครียดหรืออยู่ในสถานการณ์ตึงเครียด หากสมดุลจะช่วยให้ร่างกายรับมือกับภาวะฉุกเฉินได้ดี ช่วยปลุกพลังในยามเช้าและรักษาสมดุลของระบบภูมิคุ้มกัน แต่หากคอร์ติซอลสูงเรื้อรังจะส่งผลลบต่อสุขภาพ ทั้งระบบประจำเดือน น้ำหนัก อารมณ์ ไปจนถึงการนอนหลับ—การเข้าใจคอร์ติซอลจึงเป็นจุดเริ่มต้นของการดูแลร่างกายอย่างครอบคลุม

ทำไมบางครั้งน้ำหนักขึ้นโดยที่ไม่ได้กินมากขึ้น?

น้ำหนักไม่ได้แค่เรื่องของ “กินน้อย” หรือ “เคลื่อนไหวน้อย” เท่านั้น ฮอร์โมนสำคัญเช่น คอร์ติซอล เอสโตรเจน โปรเจสเตอโรน ไทรอยด์ อินซูลิน เลปติน และเกรลิน ต่างมีบทบาทสำคัญต่อระบบเผาผลาญและการสะสมไขมัน เมื่อฮอร์โมนใดผิดปกติ แม้จะกินปกติหรือน้อย อาจพบว่าน้ำหนักขึ้นหรือไม่ลดสักทีได้

ความเครียดไม่ใช่แค่เรื่องของจิตใจ แต่อาจเป็นต้นเหตุให้ฮอร์โมนในร่างกายรวน เริ่มตั้งแต่คอร์ติซอล พอระดับนี้สูงเรื้อรังก็ส่งผลต่อฮอร์โมนเพศของเราอย่างเอสโตรเจนและโปรเจสเตอโรน ทำให้รู้สึกว่ารอบเดือนแปรปรวน อารมณ์เหวี่ยงง่าย หรือมีอาการ PMS ที่หนักขึ้น คอร์ติซอลคืออะไร และทำงานอย่างไร คอร์ติซอล หรือที่เรียกว่า “ฮอร์โมนความเครียด” ผลิตโดยต่อมหมวกไตเมื่อตอบสนองต่อความเครียดหรือความกดดันระดับเรื้อรัง มีหน้าที่ควบคุมการเผาผลาญพลังงานและระบบภูมิคุ้มกัน แต่เมื่อระดับคอร์ติซอลสูงตลอดเวลา จะส่งผลลบต่อร่างกายหลายระบบ ผลกระทบที่คอร์ติซอลมีต่อฮอร์โมนเพศ 1.

การมีฮอร์โมนที่สมดุลเป็นหัวใจของสุขภาพผู้หญิง ไม่ว่าจะเป็นด้านผิวพรรณ อารมณ์ น้ำหนักตัว หรือรอบเดือน อาหารที่เรารับประทานในแต่ละวันส่งผลโดยตรงต่อการทำงานของฮอร์โมนทั้งทางตรงและทางอ้อม บทความนี้จะพาไปรู้จักอาหารที่ช่วยสนับสนุนระบบฮอร์โมนให้ทำงานอย่างสมดุล และเคล็ดลับการเลือกทานอาหารที่ดีต่อร่างกายของผู้หญิงในทุกช่วงวัย